Ana içeriğe atla

PARKİNSON HASTALIĞI ve TEDAVİDE ALTERNATİF UYGULAMALAR

Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2. Nöroloji Klinik şefi Doç. Dr. Selçuk Çomoğlu, Parkinson hastalığı, tedavide yenilikler ve gelecekle ilgili beklentileri Sağlık Dergisi’ne anlattı.

Parkinson hastalığı nedir
Beyin sapının mezensefalon kısmında substanstia nigra adı verilen bölgede dopamin üreten sinir hücreleri bulunmaktadır. Çoğunlukla bilinmeyen nedenlerle bu hücrelerin fonksiyonlarının bozulması ile dopamin üretiminin azalması neticesinde Parkinson hastalığının ortaya çıktığını ifade eden Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2. Nöroloji Klinik Şefi Doç. Dr. Selçuk Çomoğlu, Dopamin eksikliğinin, hareketin hızı, koordinasyonu vb pek çok fonksiyonun bozulmasına sebep olduğunu belirtmiştir. Asetilkolin, GABA, dopamin gibi nörotransmitterler arasında çok hassas bir denge olduğunu, dopamin düşüklüğünün kolinerjik ve GABAerjik yolaklarda kontrolsüz artışa yol açtığını söylemiştir”.

En sık görülen başlangıç belirtileri ve görülme yaşları
Parkinson hastalığının kendi içinde başlangıç yaşlarına göre gruplara ayrıldığını anlatan Çomoğlu şöyle devam etti: “Bu yaş grupları; 55-60 yaş üzerinde başlayan klasik ve en sık görülen formu, 45-55 yaş arasında erken başlangıçlı ve 20 yaş altında jüvenil başlangıçlı Parkinson olarak sınıflandırıldığını belirtti.

Hastalığın başlangıç semptomlarının değişebildiğini söyleyen Dr. Çomoğlu, özellikle istirahat sırasında ve ellerde hakim titreme, hareketlerde yavaşlama, ses kısıklığı, yazı karakterinde değişiklik, dakikadaki göz kırpma sayısında, jest ve mimiklerde azalma şeklinde belirtilerin yanısıra daha nadiren erken düşme atakları ile hastalığın başlayabileceğini bildirdi. Aşırı terleme, ağızda tükrük ve sekresyonlarda artış, bağırsak alışkanlıklarında değişim ve çoğunlukla kabızlığa eğilim, ciltte aşırı yağlanma gibi otonom sinir sistemine ait belirtilerin de hastalığın yandaş bulguları olarak görülebileceğini ifade etti”

Parkinson, ikincil bir hastalığı da içinde barındırıyor olabilir
Klasik Parkinson hastalığı dışında bu hastalık belirtilerinin görüldüğü iki ana grubun daha olduğunu, bunlar ikincil Parkinson hastalığı ve Parkinson Artı sendromları olarak sınıflandırıldığını belirterek, ikincil Parkinson Hastalığında dopaminerjik yolları etkileyen beyinde tümör, damarsal anomali, damar tıkanıklığı yada kanaması, çeşitli ilaçların (nöroleptikler, antihipertansiflerden bazıları, vb) yan etkileri, mikro (Boks sporu ile uğraşanlarda) ve makro kafa travmaları, karbonmonoksit yada mangan intoksikasyonu vb nedenlerle geliştiğini ve bunların klasik Parkinson Hastalığından ayırt edilebilmesi için de beyin MRI veya tomografi ile çeşitli kan incelemelerinin yapılması gerektiğini ifade etti. Üçüncü grup parkinson hastalığının ise Parkinson Artı Sendromları olduğunu ve parkinson belirtilerinin yanında piramidal, serebellar, beyin sapı yada kortikal etkilenmeler ile ayrıldığını ve klinik seyrin, tedavilere cevabın en kötü olan grubun bu olduğunu belirtti.

Tedavi Stratejileri
“Tedavi de ilaç ilk tercih edilendir” diyen Doç. Dr. Çomoğlu “Tedavinin ana prensibinin dopamin eksikliğini gideren, dopamin yıkımını engelleyen, dopamini parçalayan enzimlerin inaktive edilmesi esasına dayandığını dile getirirken, çoğunlukla tedavinin ana ilacı olan levo-dopanın geç dönemdeki yan etkileri tedavi planlanmasında ciddi zorluklar yarattığını, bu sebeple yeni ilaç araştırmaları ve tedavi yöntemlerinin sürekli denendiğini, maalesef halen kullanılan ilaçların hastalığın geri dönüşünü sağlamadığı, sadece hastalık semptomlarını baskıladığını” ifade etti.

En etkili yöntem derin beyin stimülasyonu
Son yıllarda titremenin ve ilaçlara bağlı yan etkilerin çok olduğu hasta grubunda cerrahi tedavilerden yararlanıldığını, bununla birlikte bu tedavi yönteminin uygulanacağı hastaların doğru seçilmesi gerektiğini dile getiren Doç. Dr. Çomoğlu “yapılacak cerrahi işlemlerin talamus, globus pallidus ve subtalamik nükleus lokalizasyonlarından herhangi birine yönelik düzeltilmesi planlanan semptom dikkate alınarak hedeflenip seçildiğini söyledi”. Bu konuda iki ana yaklaşım olduğunu bunlardan birinin yukarıda belirtilen alanlar üzerine cerrahi girişim yada yan etki profili çok düşük ancak yüksek maliyet ve pil ömrünün tükendiği 2-3 yıl sonunda yeniden aynı uygulama tekrarının getirdiği zorlukları olan derin beyin stimülasyon yöntemleridir. Her iki yöntemin artı ve eksileri bulunmaktadır.

Kök hücre çalışmaları, tedavi yaklaşımlarını değiştirecek
Parkinson hastalığının tedavisinde son yıllarda çok tartışılan fetal hücre transplantasyonu ve otolog adrenal medulla transplantasyonu uygulamalarının da yapılmakta olduğunu ifade eden Çomoğlu, bu yöntemlerin hala kanıtlanabilir yararları konusunda konsensus olmadığı, kök hücre çalışmalarının devam ettiğini ve önümüzdeki 10 yıl içerinde bu hastalıkla ilgili önemli gelişmeler beklentisini dile getiren Doç. Dr. Çomoğlu, fizyoterapi uygulanmasının da tedavi başarısında etkili olduğunu sözlerine ekleyerek, ilaç tedavileri ile paralel uygulanacak yürüyüş fizyoterapisi ile düşme, yürüme ve postür bozukluklarına katkısı oldukça önemlidir.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

DOKTOR EŞİ OLMAK!

Sağlık sisteminde yapılan değişikliklerle ilgili hekimlerin yaşadığı mesleki sorunlar gündeme gelirken evlerinde bu durumun yansımaları konuşulmuyor. Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ve farklı hekimlerin eşleriyle konuşarak Sağlık Dergisi’nde daha önce ele alınmamış bir konuyu gündeme taşıyoruz. Performans sistemi, Tam Gün uygulaması gibi sağlık çalışanlarının meslekleri ile ilgili sorunlarının sık sık gündeme geldiği şu günlerde, bu durumun özel hayatlarına nasıl yansıdığını araştırdık. Doktorların işlerinde yaşadığı sorunlarını yakından bilen eşleri bu durum hakkında ne diyor. Bu zamana kadar değinilmemiş bir konu olan “doktor eşi olmak” ve sorunlarla uğraşırken nelerin olduğunu öncelikle farklı meslek gruplarından doktor eşlerine sorduk. Sonrasında da Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ile konuyu değerlendirdik. Tiyatro Sanatçısı ve Doktor Evliliği Görüştüğümüz ilk doktor eşi tiyatro sanatçısı İpek Çeken Önal, Prof. Dr. Zülküf Önal ile evli. İpek Hanım, eşiyle he

TIBBIN DUAYENLERİ SARUHAN ÇEKİRGE

Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Girişimsel Nöroradyoloji bölümü kendi alanında dünyanın en tepesindeki birkaç merkezden biri olarak kabul ediliyor. Bu alanda birçok ilke imza atan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, bu merkezin hikâyesini Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. 2000 yılında TÜBİTAK Bilim Adamı Teşvik Ödülü’nü ve 2001’de Hacettepe Üniversitesi Bilim Teşvik Ödülü’nü alan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, “Ünitemizde beyin damar hastalıklarının noninvazif tedavisinde geliştirilen tedavi teknikleri, bu merkezi dünyanın en iyisi olarak kabul ederek, özellikle son 10 yılda dünyanın pek çok ülkesindeki önemli tıp merkezlerinden Ankara’ya gelen, uzman doktorlara eğitim veren bir yapıya dönüştürdü” dedi. Kendi tıp alanında yarattığı gelişmeler devrimsel olarak nitelendirilen Prof Dr Saruhan Çekirge, Prof Dr Işıl Saatci, Doç Dr Kıvılcım Yavuz ve Doç Dr Serdar Geyik’ten kurulu bu ekip tarafından geliştirilen tedavi metotları, tüm dünyadaki hekimler tarafında da yay

TIBBIN DUAYENLERİ: HASAN BİRİ

Yüz üzerinde yayını bulunan kısa bir süre önce Koru Hastanesi’ni açan ve devamında uluslararası alanda başarılara imza atacak üniversite kurmayı hedefleyen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, iletişimle birlikte sosyal sorumluluk projeleri düzenlemesinin yaşam felsefesi haline gelişini ve hayatını Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. “İyi hekim iyi empati yapan hekimdir” sözüyle hekimlik mesleğinin doğru iletişimden geçtiğini kaydeden Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, Akademik ve etik kurallarla çalışan Koru Hastanesi’nin ileride uluslararası başarılara imza atacak üniversite olacağını belirtti. Prof. Dr. Biri, tıptaki her türlü gelişmeyi takip ederek, sağlık sektörünün ihtiyaçlarını gören ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda gerçekçi politikalarla büyümeyi hedefleyen bir sağlık kuruluşu olmayı hedeflediklerini söyledi. Kendi ağzından hayatını ve çalışmalarını dile ge