Ana içeriğe atla

2013 NOBEL TIP ÖDÜLÜ HÜCRE TAŞIMA SİSTEMİNE VERİLDİ

2013 Nobel Tıp Ödülü insan hücrelerindeki hücre taşıma sisteminin veziküller tarafından gerçekleştirildiğini bulan James E. Rothman, Randy W. Schekman ile Thomas C. Südhof’un oldu.


Nobel Tıp Ödülü alan çalışmanın detayları için tıklayın.

Bu yıl Nobel Tıp Ödülü, hücrenin taşıma sistemini nasıl organize ettiğinin gizemini çözen üç bilim insanına verildi. Hücre fizyolojisindeki temel süreci ortaya çıkaran James E. Rothman, Randy W. Schekman ile Thomas C. Südhof, moleküllerin nasıl doğru zamanda doğru yere gönderildiğini buldu. Bilim insanlarının bulduğu, hücre içinde ve dışında maddelerin nasıl taşındığının anlaşılmasına olanak sağladı.

Hücre taşıma sisteminin gizemini çözen çalışma sayesinde, her hücrenin fabrika gibi moleküller üreterek, hücre dışındaki taşıma mekanizması ortaya çıkarıldı. Örneğin, insülin hücrede üretilip kana salınmak üzere paketlenir, aynı şekilde bir sinir hücresinden diğerine nörotransmitter adı verilen kimyasallar salınarak iletişim sağlanır. Bütün bu moleküller dışarıya salınmadan önce hücre içinde vezikül adı verilen küçük paketçikler içinde taşınır. Nobel ödülüne layık görülen bu üç bilim insanı bu hücre içi kargoların doğru zamanda doğru yere nasıl gönderildiğinin moleküler mekanizmasının temel prensipleri bulunurken, aynı zamanda tüm bu işlemlerin maya ve insan gibi farklı organizmalar içinde de aynı genel ilkeler dahilinde gerçekleştiği belirlendi.

Buna göre; sürekli faaliyet halindeki bir ortamda sistemin kurgulanma biçiminin de, doğru gönderimin doğru adrese zamanında ulaşması şeklinde olması gerekiyor. Hücreler de benzeri bir sorunla karşı karşıya bulunuyor: hormon, nörotransmiter, sitokin ve enzim adı verilen molekülleri üreten hücrelerde, söz konusu moleküllerin hücre içinde veya dışındaki diğer yerlere gönderilmesi gerekiyor. Zamanlama ve lokasyon, bu anlamda kilit önem arz ediyor; keza hormonlar söz konusu olduğunda metabolizmanın kontrolü, transmiter maddeleri söz konusu olduğunda da sinirlerin harekete geçirilmesi söz konusu oluyor.

Sistem, vesikül fizyonunun kontrol edildiği fizyolojik birçok süreç açısından da -beyine sinyal göndermekten, hormonların ortaya çıkmasına, bağışıklık sitokinlerine dek kritik önem arz ediyor. Bu taşıma işlemlerinin yanlış çalışması veya sekteye uğraması ise, nörolojik ve immünolojik açıdan birçok hastalığın yanı sıra, diyabet durumlarında gerçekleşiyor. Bu titiz örgütlenme süreci olmaksızın hücreler tam anlamıyla bir kaosa sürükleniyor.

Hücre Taşıma Sistemi Ne İşe Yarayacak?
Bulunan, sayesinde hücresel kargo teslimi kontrol sistemi ortaya kondu. Böylece bozuklukların zararlı etkileri ve nörolojik hastalıklar, diyabet ve immünolojik bozuklukların tedavisinde yol gösterici olacak.

Med-Index

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

DOKTOR EŞİ OLMAK!

Sağlık sisteminde yapılan değişikliklerle ilgili hekimlerin yaşadığı mesleki sorunlar gündeme gelirken evlerinde bu durumun yansımaları konuşulmuyor. Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ve farklı hekimlerin eşleriyle konuşarak Sağlık Dergisi’nde daha önce ele alınmamış bir konuyu gündeme taşıyoruz. Performans sistemi, Tam Gün uygulaması gibi sağlık çalışanlarının meslekleri ile ilgili sorunlarının sık sık gündeme geldiği şu günlerde, bu durumun özel hayatlarına nasıl yansıdığını araştırdık. Doktorların işlerinde yaşadığı sorunlarını yakından bilen eşleri bu durum hakkında ne diyor. Bu zamana kadar değinilmemiş bir konu olan “doktor eşi olmak” ve sorunlarla uğraşırken nelerin olduğunu öncelikle farklı meslek gruplarından doktor eşlerine sorduk. Sonrasında da Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ile konuyu değerlendirdik. Tiyatro Sanatçısı ve Doktor Evliliği Görüştüğümüz ilk doktor eşi tiyatro sanatçısı İpek Çeken Önal, Prof. Dr. Zülküf Önal ile evli. İpek Hanım, eşiyle he

TIBBIN DUAYENLERİ SARUHAN ÇEKİRGE

Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Girişimsel Nöroradyoloji bölümü kendi alanında dünyanın en tepesindeki birkaç merkezden biri olarak kabul ediliyor. Bu alanda birçok ilke imza atan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, bu merkezin hikâyesini Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. 2000 yılında TÜBİTAK Bilim Adamı Teşvik Ödülü’nü ve 2001’de Hacettepe Üniversitesi Bilim Teşvik Ödülü’nü alan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, “Ünitemizde beyin damar hastalıklarının noninvazif tedavisinde geliştirilen tedavi teknikleri, bu merkezi dünyanın en iyisi olarak kabul ederek, özellikle son 10 yılda dünyanın pek çok ülkesindeki önemli tıp merkezlerinden Ankara’ya gelen, uzman doktorlara eğitim veren bir yapıya dönüştürdü” dedi. Kendi tıp alanında yarattığı gelişmeler devrimsel olarak nitelendirilen Prof Dr Saruhan Çekirge, Prof Dr Işıl Saatci, Doç Dr Kıvılcım Yavuz ve Doç Dr Serdar Geyik’ten kurulu bu ekip tarafından geliştirilen tedavi metotları, tüm dünyadaki hekimler tarafında da yay

TIBBIN DUAYENLERİ: HASAN BİRİ

Yüz üzerinde yayını bulunan kısa bir süre önce Koru Hastanesi’ni açan ve devamında uluslararası alanda başarılara imza atacak üniversite kurmayı hedefleyen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, iletişimle birlikte sosyal sorumluluk projeleri düzenlemesinin yaşam felsefesi haline gelişini ve hayatını Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. “İyi hekim iyi empati yapan hekimdir” sözüyle hekimlik mesleğinin doğru iletişimden geçtiğini kaydeden Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, Akademik ve etik kurallarla çalışan Koru Hastanesi’nin ileride uluslararası başarılara imza atacak üniversite olacağını belirtti. Prof. Dr. Biri, tıptaki her türlü gelişmeyi takip ederek, sağlık sektörünün ihtiyaçlarını gören ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda gerçekçi politikalarla büyümeyi hedefleyen bir sağlık kuruluşu olmayı hedeflediklerini söyledi. Kendi ağzından hayatını ve çalışmalarını dile ge